Εκτεταμένο φαινόμενο στην Κεντρική Μακεδονία είναι η παρουσία εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό. Σε περιοχές της Θεσσαλονίκης, της Χαλκιδικής και της Πέλλας έχουν εντοπιστεί συγκεντρώσεις του επικίνδυνου στοιχείου, χωρίς προς το παρόν να υπερβαίνουν το όριο και χωρίς να αποδίδονται σε βιομηχανική ρύπανση.

Το εξασθενές χρώμιο, που ευθύνεται για καρκινογενέσεις, είναι από τα πλέον επικίνδυνα στοιχεία, με δραματικές επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία. Σύμφωνα με έρευνες και μετρήσεις που έχουν γίνει σε γεωτρήσεις για πόσιμο νερό σε Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική και Πέλλα, η παρουσία του, αν και κάτω από τα θεσμοθετημένα όρια, είναι συνεχώς αυξανόμενη.


Είναι παγκοσμίως γνωστή η ιστορία της Εριν Μπρόκοβιτς, που γυρίστηκε και σε κινηματογραφική ταινία, με τις αποκαλύψεις για τις τραγικές επιπτώσεις από την παρουσία του εξασθενούς χρωμίου στο υπέδαφος. Στην περίπτωση εκείνη οι μεγάλες συγκεντρώσεις οφείλονταν σε βιομηχανικά αίτια. Γι' αυτό άλλωστε και μέχρι σχετικά πρόσφατα επικρατούσε η άποψη ότι κύρια πηγή του εξασθενούς χρωμίου στο περιβάλλον αποτελούν οι διάφορες ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Πρόσφατες μελέτες ωστόσο έδειξαν ότι το εξασθενές χρώμιο είναι δυνατόν να σχηματιστεί στο περιβάλλον με φυσικό τρόπο. Στην περίπτωση της Κεντρικής Μακεδονίας, το εξασθενές χρώμιο, όπως εξήγησε ο επίκουρος καθηγητής του τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ, Μανασσής Μήτρακας, «προέρχεται από το υπέδαφος και οφείλεται στη γεωλογική σύσταση των εδαφών».


Ο κ. Μήτρακας ήταν επικεφαλής ομάδας του ΑΠΘ, που βραβεύτηκε για τη μέθοδο απομάκρυνσης ενός επίσης επικίνδυνου στοιχείου, του αρσενικού, από το πόσιμο νερό. Αυτήν τη φορά είναι συντονιστής μιας ομάδας πέντε μελών ΔΕΠ του ΑΠΘ και δυο μεταπτυχιακών φοιτητών, που καλούνται να ερευνήσουν τα επίπεδα εξασθενούς χρωμίου φυσικής προέλευσης στο πόσιμο νερό περιοχών του ελλαδικού χώρου. Η έρευνά τους θα χρηματοδοτηθεί από το Ιδρυμα Λάτση και στόχος είναι η καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης και η εκτίμηση του πληθυσμού που εκτίθεται στο εξασθενές χρώμιο.


Υπάρχουν καταγραφές


Οπως είπε ο κ. Μήτρακας στον «Α», «έχουμε ήδη καταγραφές από την παρουσία εξασθενούς χρωμίου σε περιοχές όλης της χώρας και στην Κεντρική Μακεδονία. Η παρουσία του είναι μόνο σε γεωτρήσεις, καθώς στα επιφανειακά νερά δεν υπάρχει. Σε καμιά περίπτωση δεν είχαμε υπέρβαση του θεσμοθετημένου ορίου. Αν υπήρχε, δε θα χρησιμοποιούνταν η γεώτρηση. Ωστόσο, υπάρχει ένα θέμα με το υφιστάμενο όριο. Σαφώς και είναι πολύ υψηλό και πρέπει να περιοριστεί. Πόσο, θα το πει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Ομως υπάρχει μια τέτοια συζήτηση σε όλο τον κόσμο. Στις περιπτώσεις της Θεσσαλονίκης, της Χαλκιδικής και της Πέλλας η προέλευση του εξασθενούς χρωμίου, όπου εντοπίστηκε, ήταν από το υπέδαφος (γεωλογική σύσταση). Υπάρχει τεχνολογική λύση για να απομακρυνθεί το εξασθενές χρώμιο από το πόσιμο νερό, αλλά για τυχόν επιπτώσεις στον πληθυσμό και σε πόσους ανθρώπους θα έχουμε απαντήσεις μετά την ολοκλήρωση των ερευνών. Είναι σαφές πως για να μετρηθεί κάτι τέτοιο, πρέπει να περάσουμε σε επόμενη φάση της εκπόνησης μιας επιδημιολογικής μελέτης».


Η έρευνα της συλλογής των στοιχείων και των μετρήσεων αναμένεται να ξεκινήσει από τις αρχές του 2012 και θα είναι ετήσια. Παράλληλα, ένα δεύτερο στάδιο της μελέτης, που αφορά και αναλύσεις, περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Τεχνολογίας «Θαλής», όμως κανείς δε γνωρίζει αν και πότε θα υλοποιηθεί.


Η ερευνητική ομάδα θα συλλέξει τα στοιχεία από τις μετρήσεις εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό διάφορων περιοχών, θα τα αξιολογήσει και θα δώσει μια πρώτη αναλυτική εικόνα της κατάστασης που επικρατεί. «Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία που ήδη υπάρχουν στη διάθεση των επιστημόνων το φαινόμενο είναι εκτεταμένο στην Κεντρική Μακεδονία και καλύπτει αρκετά μεγάλη γεωγραφική έκταση, αλλά ευτυχώς περιοχές όχι πληθυσμιακά έντονες», τόνισε ο κ. Μήτρακας.


Στο Ευρωκοινοβούλιο


Οι αναφορές για ανίχνευση εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό είναι συνεχώς αυξανόμενες και ήδη ανάμεσα στις «ύποπτες» περιοχές περιλαμβάνονται και οι τρεις νομοί της Κεντρικής Μακεδονίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι έπειτα από αναφορές για παρουσία εξασθενούς χρωμίου σε Βοιωτία, Εύβοια και Στερεά Ελλάδα, ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, Μιχάλης Τρεμόπουλος, έφερε το θέμα πριν από ένα μήνα στο Ευρωκοινοβούλιο.


«Η επιστήμη έχει οριστικά αποφανθεί ποιο είναι το ασφαλές όριο για την ανθρώπινη υγεία και είναι δυστυχώς σαφές ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περιοχές με συντριπτικά υψηλότερα επίπεδα εξασθενούς χρωμίου», δήλωσε ο κ. Τρεμόπουλος.

Πηγή: agelioforos.gr